Λάρισα Ιστορία

Η Λάρισα είναι πανάρχαια πόλη και κατοικείται εδώ και σχεδόν 4000 χρόνια. Οι αρχαιολογικές έρευνες μαρτυρούν ότι η περιοχή της Λάρισας κατοικείτο κατά την παλαιολιθική περίοδο. Την εξουσία της πόλης μέχρι το τέλος της κυριαρχίας των Μακεδόνων κατείχαν οι Θεσσαλοί Αλευάδες. Κατά τους χρόνους των Περσικών πολέμων οι κάτοικοί της εμήδισαν και πολέμησαν εναντίον των άλλων Ελλήνων στο πλευρό των ξένων επιδρομέων. Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου μάχονταν στο πλευρό των Αθηναίων. Η Λάρισα είχε κόψει νόμισμα και αρκετά αρχαία κέρματα έχουν διασωθεί. Στην Λάρισα έζησε και πέθανε, περίπου στην ηλικία των 90 χρόνων, ο πατέρας της Ιατρικής, ο Ιπποκράτης, ο οποίος τάφηκε κάπου μεταξύ Γυρτώνης, Τυρνάβου και Λαρίσης.

Τον 4ο αιώνα πχ η Λάρισα με τη βοήθεια δυνάμεων από την κεντρική Ελλάδα πολέμησε με την πόλη Φάρσαλο για να διατηρήσει την δύναμη της και την νίκησε. Ωστόσο ο πόλεμος αυτός εξουθένωσε τους στρατιώτες της, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να αμυνθούν στην εισβολή των Μακεδόνων υπό τον Φίλιππο Β το 344 πχ Η πόλη ήταν υποταγμένη στους Μακεδόνες από το 344 – 196 πχ περίοδο κατά την οποία είχε οικονομικά και δημογραφικά προβλήματα.Κατά την Ελληνιστική εποχή, Λαρισαίοι ιππείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου (είχαν ικανή φήμη τότε) ίδρυσαν την Λάρισα στην Συρία και την Λάρισα στην Αραβία.

Το 197 πχ οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την πόλη. Κατά την Ρωμαική κυριαρχία η Λάρισα γνώρισε μια σύντομη περίοδο ακμής. Το 2ο αιώνα πχ ιδρύθηκαν τα Ελευθέρια, μια πανθεσσαλική γιορτή προς τιμήν του Ελευθερίου Διός, τα οποία περιελάμβαναν ιππικούς αγώνες καθώς και φιλολογικούς, χορευτικούς, γυμνικούς, μουσικούς αγώνες. Με την συγκρότηση μεγάλων ιδιοκτησιών γης των Ρωμαίων στην Θεσσαλία, υποβαθμίστηκε ο θεσμός του κοινού των Θεσσαλών και ακολούθησε μια περίοδος παρακμής για την Λάρισα. Υπήρξε μείωση του πληθυσμού της και η ζωή των κατοίκων δυσκόλεψε. Ωστόσο, η Λάρισα καταφέρνει να ξεπεράσει την κρίση με μετοικήσεις πληθυσμών από τις γύρω πόλεις ενώ παράλληλα απελευθερώθηκαν δούλοι.

Μετέπειτα η πόλη περιήλθε στο Βυζάντιο και σε όλους αυτούς τους αιώνες δέχτηκε αλλεπάλληλες επιδρομές. Στα τέλη του 6ου αιώνα υπήρξε μια μεγάλη περίοδος ταραχών και αναστατώσεων, κατά την οποία οι πόλεις της Θεσσαλίας παύουν να αναφέρονται στις πηγές. Το φαινόμενο αυτό δημιουργήθηκε κατά ένα μεγάλο μέρος από τις βαρβαρικές επιδρομές.

Σλαβικά φύλα εγκαταστάθηκαν σε περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας κατά την διάρκεια των επιδρομών τους, τα οποία με την κατάλληλη πολιτική των Βυζαντινών αυτοκρατόρων εκχριστιανίστηκαν και ενσωματώθηκαν στο ντόπιο πληθυσμό. Για να αντιμετωπιστούν νέοι κίνδυνοι, έγινε διοικητική αναδιοργάνωση του κράτους με την Θεσσαλία να ανήκει πλέον στο θέμα Ελλάδος. Η Λάρισα αποτέλεσε την πρωτεύουσα του θέματος για κάποια διαστήματα, κυρίως την εποχή των Βουλγαρικών πολέμων. Η Θεσσαλία απειλήθηκε από τις επιδρομές των Βουλγάρων (τέλη 10ου αιώνα) υπό τον τσάρο Σαμουήλ, οι οποίες κορυφώθηκαν με την κατάληψη της Λάρισας το 982 μχ μετά από τρίχρονη πολιορκία. Την ίδια περίοδο μεταφέρθηκαν τα λείψανα του Αγίου Αχιλλίου από την Λάρισα στην Πρέσπα, όπου κτίσθηκε ναός προς τιμή του.

Μετά την ήττα των Βουλγάρων το 966 μχ από τον στρατηγό Νικηφόρο Ουρανό στην μάχη του Σπερχειού, ακολούθησε μια εποχή ειρήνης και αναδιοργάνωσης του Βυζαντίου από τον αυτοκράτορα Βασίλειο Β ο οποίος φρόντισε για την ανόρθωση των κατεστραμμένων φρουρίων της Θεσσαλίας.

Την εποχή του αυτοκράτορα Αλεξίου Α Κομνηνού (1082 – 1118 μχ) οι Νορμανδοί με ηγεμόνα τον Βοημούνδο, λεηλάτησαν την περιοχή και πολιόρκησαν για μεγάλο διάστημα τη Λάρισα, αλλά οι επιθέσεις τους αντιμετωπίσθηκαν επιτυχώς με την εκστρατεία του Αλεξίου το 1083 μχ

Τον 12ο αιώνα αρχίζει η διάσπαση της κεντρικής οργάνωσης του κράτους και η εμφάνιση μικρών περιφερειών με διάφορα ονόματα. Το σύστημα αυτό διαδόθηκε στη Θεσσαλία, η οποία έχοντας τεράστιες πεδινές εκτάσεις προκάλεσε το ενδιαφέρον των ισχυρών της εποχής.

Η παρακμή που επικράτησε το 14ο αιώνα διευκόλυνε την εδραίωση της Οθωμανικής κυριαρχίας με διάφορους Ελληνες και ξένους δυνάστες να εκμεταλλεύονται οικονομικά μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού. Η Οθωμανική κυριαρχία συνέβαλε στο μαρασμό της ήδη παρηκμασμένης οικονομίας, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να μετακινηθεί προς τα ορεινά για μεγαλύτερη ασφάλεια, μακριά από την Οθωμανική εξουσία. Το 1881 η Θεσσαλία ελευθερώθηκε από τον Ελληνικό στρατό και προσαρτήθηκε στο Ελληνικό κράτος. Μέχρι την προσάρτηση της Θεσσαλίας, η πόλη έφερε το όνομα Γενί Σεχίρ Φενερί, σε αντιδιαστολή με τη Γενί Σεχίρ Εγιαλετή που αποτελούσε το όνομα της ευρύτερης περιοχής, περίπου του σημερινού νομού.

Στην πόλη της Λάρισας και στις γειτονικές περιοχές εγκαταστάθηκε τεράστιος πληθυσμός προσφύγων από την ανατολική Ρωμυλία, την Μικρά Ασία, την Καππαδοκία και τον Πόντο, με αποτέλεσμα την δημιουργία νέων γειτονιών σε διαστάσεις μικρών πόλεων. Κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου η πόλη υπέστη μεγάλες καταστροφές από τους βομβαρδισμούς των Ιταλικών αεροπλάνων το 1941